شروع یک کسب و کار اینترنتی در ایران یکی از سوالات پرتکرار این روزها برای تازه کاران دنیای کسب و کارهای آنلاین میباشد. بسیاری از افراد میخواهند بدانند که چگونه میتوان یک کسب و کار اینترنتی پر رونقی را در ایران راه اندازی کرد و در این مسیر با چه چالشها و دغدغههایی رو به رو خواهند بود.
یکی از شیرین ترین درآمدهایی که میتوان در دنیای کسب و کار به آن دست پیدا کرد، همین کسب درآمد اینترنتی به کمک راه اندازی یک کسب و کار آنلاین است. البتّه که شروع یک بیزینس همیشه با مشکلات و موانعی همراه بوده و هست، امّا اگر نسب به مسیر خود اطمینان داشته باشید و کاری را از روی علاقه شخصی آغاز کنید قطعاً بدانید که موفّق خواهید شد.
فرصتهای کسب و کار اینترنتی در ایران
خوب همه ما میدانیم که تنها چند سالی هست که اینترنت در ایران قدرت گرفته و در دسترس تقریباً ۸۰ درصد مردم ایران در سراسر نقاط شهرها به اینترنت دسترسی دارند. امّا در این میان تنها عدّه کمی از کسب و کارهای سنّتی به فکر ساخت کسب و کار خود بر بستر اینترنت هستند.
از طرفی به دلیل نا آشنا بودن با این فضا و قدرت و وسعت بی نظیر راه اندازی کسب و کار اینترنتی در ایران، بسیاری از افراد به دلیل ترس یا عدم اگاهی از ورود به این بازار رفته رفته از صفحه تجارت محو خواهند.
در اینجا میخوام شما را با یک واقعیّت بسیار مهم آشنا کنم. اگر کسب و کارهای سنّتی تا چند سال آینده حداقل یک نسخه آنلاین از تجارت خود نسازند، قطعاً از صفحه تجارت محو خواهند شد و این یک واقیّت انکار ناپذیر است.
ایران یک کشور جهان سوّم است و ظرفیّتهای داخلی بسیار زیادی برای ساخت و رشد دارد. ایران به دلیل شرایط منطقهای، حجم جمعیّت کشورش، هوش سرشار مردمانش، آموزش پذیری بالای نسل جوان و … شرایط بسیار خوبی را برای ساخت و رشد یک کسب و کار اینترنتی وجود دارد. بنابریان یکی از بهترین مکانها برای ایجاد تجارت بر بستر دنیای دیجیتال میباشد.
چالشها و موانع راه اندازی تجارت آنلاین در ایران
درسته که از فرصتهای بکر برای راه اندازی کسب و کار اینترنتی در ایران صحبت کردیم، امّا نباید غافل شویم که ایران یک کشوری است که اقتصاد آن در طول زمان دستخوش نوسانات و تلاطم های بسیار زیادی خواهد شد و این یک واقعیّت است که نباید از آن فرار کرد.
این موج، چه بخواهیم و چه نخواهیم روی کسب و کار اینترنتی هم تاثیر خواهد داشت، امّا یک صاحب کسب وکار آنلاین در ایران باید بداند که چطور این چالشها را به فرصت تبدیل کند و در مواقعی که اقتصاد دچار فراز و فرود میشود، بتواند از این شرایط برای رشد کسب و کار خود در آینده استفاده کند. از طرفی دیگر قوانین و مقررات کسب و کارهای اینترنتی در ایران هنوز شکل و شمایل درستی به خود نگرفته و در بسیاری از جنبهها اصول و قوانین مشخّصی تنظیم نشده !!!
این موضوع هم میتواند برای افراد باهوش و توانمند یک فرصت باشد تا بتوانند از این حفرههای باز استفاده کرده و به رشد و توسعه تجارت خود بپردازند و از طرفی دیگر ممکن است به دلیل نبود قوانین سفت و سخت برای پیگیریهای افراد سودجو، حتّی سبب نابودی یک کسب و کار اینترنتی در ایران شود.
امّا در مجموع، من اگر جای شما باشم باز هم آنلاین شدن در ایران را انتخاب خواهم کرد چون با این وجود بالاخره دیر یا زود این مسائل هم ساماندهی خواهد شد و نهایتاً به نفع همه (هم خریدار و هم صاحبان کسب و کارهای اینترنتی) خواهد شد.
پیش نیازهای شروع کسب و کار اینترنتی در ایران
از ایران که بگذریم بگذارید این موضوع را به صورت کاملاً کلّی بررسی کنیم و اینکه اصلاً پیشنیازهای شروع یک کسب و کار اینترنتی چیست؟
– علاقه حرف اوّل را می زند
اولین موردی که باید به آن توجّه کنیم، علاقه است. تا زمانیه که شما برای شروع یک ایده عشق و علاقه نداشته باشید، در دنیای آنلاین بلکه در فضای غیر دیجیتال هم نمیتوانید موفّق شوید.
پس اوّلین گزینه این است که شما نسبت به شروع یک کسب و کار اینترنتی علاقه کافی داشته باشید که این موضوع به مهارتها و استعدادهای درونی شما باز میگردد. یعنی باید با درون خودتان خلوت کنید که دقیقاً چه علایق و استعدادهای درونی دارید که میتواند به یک کسب و کار پولساز اینترنتی شود.
من برای این موضوع خودم را مثال میزنم که با توجّه به تفکّر عمیق به درون خودم، متوجّه شدم که به دنیای آموزش و ارائه اطّلاعات در دنیای اینترنت بسیار علاقهمند هستم و می توانم این کار را به یک کسب و کار اینترنتی پولساز تبدیل کنم ضمن اینکه در ایران مسیر بسیاری از افراد با کمک آموزشهایی که تولید می کنم، می توانند کسب و کار اینترنتی خود را راه اندازی کنند و همین موضوع بهانه ای برای راه اندازی وبسایت آموزشی مارکترها شد.
– تخصص و اطّلاعات کافی برای شروع
قطعاً برای اینکه بتوانید علاقه خود را به یک کسب و کار اینترنتی در ایران تبدیل کنید، نیاز به کسب اطّلاعات و دانش کافی را دارید تا بتوانید آن را با علاقه خودتان ترکیب کرده و در مسیر رشد کسب و کار خود قدم بردارید.
حال این تخصص ممکن است یادگیری روشهای راه اندازی یک وبسایت، نحوه بازاریابی اینترنتی یا حتّی نحوه مذاکره با دیگران باشد. بنابراین تا زمانیکه مهارتها و دانش اولیه برای راه اندازی یک کسب و کار اینترنتی را ندارید، توصیه میکنم شروع نکنید و سعی کنید در حداقل ممکن، در دورههای آموزشی مورد نیاز شرکت کنید و بعد از ان با دید بازتری تجارت آنلاین خود را راه اندازی کنید.
داشتن تخصص به حرفه خودتان هم مربوط میشود. یعنی اگر برای راه اندازی کسب و کار خود، تخصص کافی را ندارید، بهتر است که ابتدا در رشته خودتان به خوبی خبره شوید و سپس شروع به راه اندازی یک وبسایت برای بیزینس خود کنید و رفته رفته آن را رشد دهید.
– پولساز بودن و تجاری سازی آن کسب و کار
بسیار خوب زمانی که از دو مورد اوّل یعنی علاقه و تخصص کافی بگذریم، به مرحلهای میرسیم که باید بگویم اگر ایده شما برای راه اندازی یک کسب و کار اینترنتی در ایران به اندازه کافی پولساز نباشد و نتوان آن را به یک محصول قدرتمند تبدیل کرد، راه اندازی آن خیلی کمکی به شما نخواهد کرد.
اگر ایده کسب و کار شما نوپاست و نمی دانید که اصلاً با استقبال مشتریان رو به رو خواهد شد یا خیر، کافیست که برای این مورد کتاب تست مامان را بخوانید و با تست ایده خود و مصاحبه با مشتریان بلقوّه، به این نتیجه برسید که آیا شروع این کسب و کار میتواند منجرب به استقبال مشتریان هدفمند شود یا خیر.
– جسارت،اعتماد به نفس و تلاش بی وقفه
اگر می خواهید یک ایده را به عنوان کسب و کار آغاز کنید، باید بگویم که در این مسیر باید همچون صخره محکم باشید. ممکن است در ابتدای راه با مشکلات و موانع بسیار زیادی دسته پنجه نرم کنید و نا امیدی به سراغ شما بیاید.
دوستان فرقی نمیکند که ما الان در ایران هستیم یا در یک کشور رتبه نخست اقتصاد اوّل جهان زندگی میکنیم. در هر دو صورت شما برای راه اندازی یک تجارت، باید زحمت بکشید، باید بی خوابی بکشید باید از تفریح و سرگرمی خود بزنید تا در آن کار رشد کنید.
بسیاری از دوستان خود را می بینم که می خواهند کسب و کاری را شروع کنند امّا می ترسند که اگر نشد، دوستان و آشنایان، مسخره کنند و دائماً از این مسئله رنج میبرند. به جرات تمام باید بگویم که تمام این افکار را باید کنار بگذارید و مثل یک شیر غرّان به میدان بیایید.
انواع کسب و کارهای اینترنتی در ایران
بسیار خوب رسیدیم به مرحلهای که باید در مورد انواع کسب و کارهای اینترنتی در ایران صحبت کنیم. به طور کلّی راه اندازی کسب و کار اینترنتی انواع و اقسام گوناگونی دارد که در اینجا به چند مورد مهم آن اشاره خواهیم کرد:
– کسب و کارهای ترکیبی دیجیتال و فیزیکال (Pure Play)
یک نوع از کسب و کارهای اینترنتی در ایران بر پایه راه اندازی ایدههایی است که قبلاً در ایران پیاده سازی نشده و جای رشد بسیار زیادی دارد. مثلاً تا چند سال پیش، خبری از تاکسی های اینترنتی در ایران نبود امّا کم کم این نوع کسب و کار شکل گرفت و به یک امپراطوری بزرگ آنلاین تبدیل شد.
معمولاً در این نوع کسب و کارهای نوپا که از آنها با عنوان استارتاپ هم یاد میشود، بر روی یک عدم قطعیّتی حرکت میکنند و تا زمانیکه این ایده خام به یک کسب و کار اینترنتی پایدار تبدیل شود، زمان زیادی خواهد برد. احتمال عدم موفقیّت در چنین کسب و کارهایی بسیار بالاست.
مهمترین ویژگیهای این نوع از کسب و کارها که به آن (Pure Play) گفته میشود این است که بخشی از آن کسب و کار با دنیای فیزیکی درگیر است و مثلاً دریافت مشتریان به طور کامل از طریق کانال دیجیتال دریافت خواهد شد. (مانند اسنپ و دیجی کالا)
– کسب و کارهایی بر پایه سیستم سنّتی در بازار و کاتالیزگر آنلاین (Click & Mortar)
در این مدل از کسب و کارهای آنلاین، می توان گفت که سیستم سنّتی یا غیر دیجیتال آن کسب و کار وجود دارد ولی یک نسخه آنلاین از خودشان ایجاد میکنند و در اصل ابزارهای دیجیتال، به کمک فروش آنها میآید و میتواند همچون یک کاتالیزگر، به رشد و توسعه تجارت آنها در فضای آنلاین کمک زیادی کند.
در این حالت معمولاً سیستم فیزیکی و غیر دیجیتال مدّتهاست که شکل گرفته و حتّی فراز و فرودهای مختلفی را هم طی کرده و حال به نقطهای رسیده است که اگر آنلاین نشود، قطعاً نابود خواهد شد. همانطوری که ابتدای مقاله عرض کردم در آینده ای نزدیک یا از صفحه روزگار کسب و کار محو شوید، یا اینکه به یک کسب و کار دیجیتال تبدیل شوید.
– کسب و کارهای تمام دیجیتال در دنیای کسب و کار آنلاین
در این مدل از کسب و کارهای اینترنتی، تمام فروش، بازاریابی و حتّی محصولات به صورت کاملاً دیجیتال میباشد. مثلاً وبسایتهای فروش دورههای آنلاین آموزشی، یک مدل از این نوع کسب و کارها میباشد که در این حالت هیچ چیز در دنیای فیزیکی وجود ندارد و هر آنچه که به عنوان کسب وکار میشناسیم، در دنیای دیجیتال حضور دارد.
ادامه مقاله راه اندازی کسب و کار اینترنتی در ایرانقبلاً در وبسایت مارکترها منتشر شده که می توانید مطالعه کنید.
آیا کسب و کار اینترنتی رایگان یا بدون سرمایه است؟
خیلی از مدرسها تاکیید به بدون سرمایه بدون کسب و کار اینترنتی دارند یا کسب و کار اینترنتی رایگان. من در اینجا این دیدگاه را کاملا رد می کنم. یعنی چه که ما 2 سال صبر کنیم و بدون سرمایه باشیم!!
دنیای امروز دنیای رشد است، دنیایی تکامل است، دنیایی سرعت است، دنیای سبقت است.
شاید اگر شما 5 سال پیش کسب و کار اینترنتی راه اندازی می کردید می گفتم اشکال ندارد هزینه نکنید اما الان این دید را کاملا رد می کنم. شما بدون تبلیغات خیلی زود نا امید میشوید. این یک دید سنتی است که تبلیغات پول هر دادن است. یعنی چه اصلا؟؟ مگر میشود بدون پول؟؟ امروزه عمر محتوا خیلی زود تمام میشود. اینستاگرام را ببینید چقدر محتوا هر روز تولید میشود.
یکی از ستون های کسب و کار اینترنتی تبلیغات است، اگر تبلیغ نمی کنید یا نمیخواهید تبلیغ کنید درآمد هم کسب نمی کنید. کسب و کار اینترنتی را رایگان شروع می کنید اما رایگان جلو نمیبرید. و افرادیم که به شما میگویند کسب و کار اینترنتی بدون سرمایه است به نظر من شما را در یک گمراهی فرو میبرند.
اگر میخواهید از کسب و کار آنلاین خود درآمد کسب کنید باید تبلیغ کنید یا اگر برای تفریح کسب و کار اینترنتی راه اندازی می کنید تبلیغ نکنید، تفریح کنید. فقط پز دهید که یک سایت دارید. اسم این کسب و کار اینترنتی داشتند نیست!! ! اسم این یک سایت داشتند است! ! بین این دو زمین تا آسمان فرق است.
آیا راه اندازی کسب و کار اینترنتی در منزل بدون سرمایه میشود؟
بله، بسیاری از کسب و کار های غول دنیا از منزل یا گارژ شخص راه اندازی شده است. مانند (شرکت اپل) و بعد از پیدا کردن مشتری یک دفتری را اجاره یا خرید کرد اند.
بعضی از افراد هزینه می کنند میز و صندلی، دفتر، کارمند، و اسم این را میگذارند کسب و کار اینترنتی دارند. مگر کسب و کار اینترنتی به میزو صندلی است. از نظر من کسب و کار اینترنتی موفق به 1 چیز بستگی دارند. تعداد مشتریان آن کسب و کار. اگر شما یک دفتر شیک دارید ولی مشتری ندارید کسب و کار اینترنتی شما شکست خودره است!
یا اگر شما یک کسب و کار اینترنتی در منزل دارید و مشتری زیادی دارید این یک کسب و کار اینترنتی موفق است و می توان به این کسب و کار اینترنتی گفت.
انواع مدلهای کسب و کار اینترنتی
1. فروش کالا
2. فروش خدمات
3. آموزش و فروش فایل های آموزشی
4. راه اندازی ایده های جدید و نو یا استارت آپ
1.فروش کالا فیزیکی
در این مدل از کسب و کار اینترنتی کالای مورد نظر به صورت مستقیم و یا غیر مستقیم به مشتری فروخته میشود.
روش مستقیم مثل اکثر سایتهای سوپر مارکت آنلاین است. شما در سایت محصولی سفارش میدهید و آن محصول بعد از مدت 12 الی 24 ساعت محصول درب منزل شما می آید.
روش غیر مستقیم مثل سایت های که لوازم سنگین یا گران میفروشند. دارنده سایت خیلی وقتها حتی محصول را هم نمیبیند فقط سفارش را از سایت میگیرد و این سفارش را به دست کارخانه دار یا آن شخصی که این محصول را از خارج کشور وارد می کند میرساند و سود خودش را از آن محصول بر میدارد.
فروش خدمات
در این مدل از کسب و کار اینترنتی خدمات به مشتری فروخته میشود. هر خدماتی که فکرش را کنید می توانید بفروشید.
برای مثال خدمات تعویض باتری خودرو، خدمات تمیز کردن منزل، خدمات چیدمان دکوراسیون منزل یا محل کار، خدمات تعمیر خودرو، خدمات سئو و مشاوره که این خدمات را ما هم ارائه میدهیم و هرچیزی که فکرش را کنید.
حتی فروش بیمه یک خدمات است!!
3. آموزش و فروش فایل های آموزشی
در این مدل از کسب و کار اینترنتی شما تخصصی دارید که این تخصص را تبدیل به فایل های آموزشی صوت، تصویر و فرمت های دیگر می کنید و می توانید از این طریق درآمد کسب کنید.
اکثرا این مدل کسب و کارهای اینترنتی بصورت فایل دانلودی است و این دانلودی بودن چندین مزیت دارد. البته اگر شما محصول فیزیکی داشته باشید خیلی عالی است. زمانی که محصول فیزیکی به مشتری شما میرسید یک حس بسیار عالی به وجود می آید و آن شخص می تواند به شما وفادار باشد محصول فیزیکی مثل فروش آموزش های دانلودی که بر روی DVD رایت شده است و یک کاور بسیار زیبا دارد.
چند سال پیش که من برای یک شرکتی کار میکردم سرعت اینترنت پایین بود و ما مجبور بودیم این آموزش ها بر روی DVD رایت کنیم و به بازار ارائه کنیم. اما خوشبختانه امروزه با این سرعت اینترنت که روز به روز در حال افزایش سرعتش هستیم دیگر دیویدی رایت نمی کنیم و مستقیم در هاست خودمان آپلود می کنیم و مشتری پس از خرید از سایت دسترسی به فایل دانلودی برایش فراهم میشود و می تواند همان جا فایل را دانلود کند.
مدل دیگر همین کسب و کارهای اینترنتی هم است که خدمات آموزشی و کمک آموزشی میفروشند. مثل سایت های که افزونه، قالب های آماده سایت سازها را میفروشند.
این مدل نسبت به مدل های دیگر کم هزینه تر و راحتر است و فقط شما باید برای ایجاد این کسب و کار اینترنتی تخصصی داشته باشید که بتوانید تبدیل به آموزش کنید.
البته افرادی را هم دیده ام که تخصصی نداشته اند و وقتی با این نوع کسب و کار اینترنتی آشنا شده اند به دنبال یک تخصص رفته اند. که اینگونه افراد معمولا انگیزه بالای دارند. و اگر شما جزء این افراد هستید حتما انگیزه خودتان را بالا نگهدارید.
ایده های کسب و کار اینترنتی اجرا نشده در ایران یا ایده های جدید و نوپا یا استارت آپ
در طی روزها و ماه ها به افراد زیادی بر میخورم که میگویند من ایده های خیلی نابی دارم که نه تنها در ایران و حتی در جهان هم اجرا نشده!! وقتی راجع به ایده هایشان سوال میپرسم. میگوید نه ایده را به کسی نمیگویند احتمال لو رفتنش است!!!! !!! ! بهش میگویم پس چرا بهش فکر میکنید؟ میگوید چون میخواهم عملیش کنم؟ میگویم شما که حتی از بیانش میترسید چطور میخواهید عملیش کنید. میگیویند نمیدانم. خیلی جالب است!!!
یا افرادی هستند پیش من می آیند و راجع به ایده ای که از بچه گی در سر دارن را تعریف می کنند. بهش میگویم چرا اجرا نمی کنید؟ میگیویند ایراد زیاد دارد اول باید N تا ایرادش را برطرف کنم بعد عملیش کنم و در همین پروسه سالهاست که مانده است. با اینکه بی نهایت تاکید میکنم شما اجرایش بکنید کم کم ایرادهایش را بگیرید. و همچنان نه میگیوند. و خیلی از افرادی این مدلی هستند با افکار عجیب و غریب که بیانش نمیکنم.
میخواهم این را بگوییم که ایده زیاد مهم نیست!! !! دنبال ایده های اجرا نشده نباشید !! این را 100 بار تکرار کرده ام و در محصول 12 ایده پولساز هم گفته ام. مهم اجرا کردن ایده است. این که جرعت اجرا کردنش را داشته باشید. و وقتی اجرایش می کنید محکم پای ایده تان بایستید و زحمت بکشید تا به سمر بنشیند.
یک نکته را به شما بگوییم شما اگر واقعا ایده خیلی یونیکی دارید اجرا بکنید کم کم اسپانسر و سرمایه گذارانی پیدا میشوند که بر روی پروژه شما سرمایه گذاری کنند. پس خواهش میکنم انقدر درگیر این گونه مسائل نباشید. و فقط اجرایش کنید.
البته که افرادی هستند با ایده های بزرگ که عملی می کنند و موفق هم میشوند. ایده هایشان کپی است اما می توانند کپی خوبی اجرا کنند. مانند تپسی و اسنپ که کپی ایده اوبر بوده است.
اگر از من سوال می کنید چه ایده را پیاده سازی کنم. من میگوییم زیاد درگیر ایده نباشید. کسب و کارهای چه اینترنتی و چه غیر اینترنتی داریم که خدمات افتضاح میدهند. شما یکی از این کسب و کارها را اجرا کنید خدمات عالی بدید. ببینید چطور بازار شما از آنها بهتر میشود. فقط با خدمات عالی ارائه دادن. در همین راستا محصولی آماده کردم با نام 12 ایده پولساز برای راه اندازی کسب و کار اینترنتی که این ایده ها 100% تست شده هستند و شما را به درآمد میرسانند.
در کشور ایران خدمات عالی ارائه نمی دهند. شما اگر وارد هر کسب و کاری میشوید خدمات عالی ارائه دهید. مطمین باشید موفق میشوید . حتما لازم نیست ایده های داشته باشید که دنیا را تکان دهید یا فلان مشکل دنیا را برطرف کند. نه!! !! از همین ایده های که قبلیا استفاده کردن شما هم استفاده کنید.
در حالت کلی دو نوع هدف داریم
1.هدف های کوتاه مدت
2.هدف های بلند مدت
هدف های کوتاه مدت مثل آموزش های است که باید ببینید و در آنها تخصص پیدا کنید.
هدف های بلند مدت مثل آرزوهای است که دارید. باید برای آرزوهایتان بجنگید. باید قوی باشید. اینو هم بگوییم که از شکست هیچوقت نترسید. من بارها شکست خورده ام اما خدارو شکر توانسته ام بلند شم. شکست جزعی از پیروزی است. البته اینجا باید یکم قوی باشید، چون افراد زیاید بودند که من را بخاطر شکست هایم مسخره می کردنند. الان همین افراد حسادت می کنند.
آن شخصی که هیچوقت شکست نخورده در زندگیش مطمین باشید هیچوقت تلاش نکرده. قطعا تلاش با شکست مواجعه میشود. مگر کوچ داشته باشید یا یک منتور حرفه ای.
منابع:
وبسایت آموزشی مارکترها
اکادمی مومنی